VIỆC THEO ĐUỔI DIỄN XUẤT TỰ NÓ TẠO RA SỰ ĐỐI KHÁNG VỚI HIỆN THỰC CỦA NỀN GIẢI TRÍ
Một số nhân viên đang chuẩn bị sân khấu trước buổi tổng duyệt tại nhà hát lớn Bảo Lợi, Bắc Kinh. Chu Nhất Vi, diễn viên chính của vở kịch bước lên sân khấu, vừa đi vừa đọc kịch bản. Mặc dù buổi diễn chưa chính thức bắt đầu, anh ý thức được đang có khán giả nhìn mình, chính vì thế, anh rất mong chờ vào buổi tổng duyệt, cố ý chỉnh người đứng thẳng.
Kịch bản kinh điển “Chẩm Đầu Nhân” của Martin McDonald đã đưa Chu Nhất Vi quay trở lại sân khấu. Sân khấu luôn có sức hút với anh: “Khi chờ lên sân khấu, trật tự trong bóng tối khiến tôi bình tĩnh. Lúc chuông vang lên, khán giả đang từ ồn ã bỗng nhiên im lặng chờ mong, những diễn viên bắt đầu xuất hiện. Những điều này thật sự kỳ diệu.”
Sau buổi tổng duyệt, Tuần Báo Tin Tức Trung Quốc đã phỏng vấn anh tại phòng riêng của diễn viên. Khi được hỏi:
“Liệu kịch bản có phải là yếu tố khiến anh nhận tác phẩm không?”
Chu Nhất Vi thẳng thắn trả lời: “Nếu không phải vì rất nhiều tiền, tôi sẽ xem xét kịch bản đầu tiên.”
Đây rõ ràng không phải câu trả lời khéo léo, nhưng chắc chắn là câu trả lời thành thật.
Chính sự thành thật tuyệt đối trong suy nghĩ này khiến anh gặp biết bao rắc rối.
Năm 2017, diễn xuất của Chu Nhất Vi trong “Sự Ra Đời Của Diễn Viên” được Chương Tử Di công nhận, anh trở thành quán quân của chương trình. Trước đó, anh đã từng xuất hiện trong rất nhiều vai diễn. Khi mới vào nghề, anh từng vào vai chính trong “Thâm Lao Đại Ngục”, một bộ phim truyền hình của Hải Nham, sau đó là liên tiếp các vai diễn như nhân viên cảnh sát Thiết Lâm độc lập, coi thường cấp trên trong “Hồng Sắc”, hay như Đinh Tu chính tà đan xen phức tạp trong “Tú Xuân Đao”.
Chu Nhất Vi sở hữu nhiều vai diễn, nhưng lại không được công chúng nhớ đến, lại được nhớ đến qua một show giải trí. Khi chương trình phát sóng nửa phần sau cũng là lúc bộ phim điện ảnh “Tôi Không Phải Dược Thần” tạo được tiếng tăm, anh vào vai cảnh sát chống tội phạm, ngoài lạnh trong nóng. Mặc dù không phải vai chính và không có nhiều cảnh để thể hiện cảm xúc, Chu Nhất Vi vẫn thành công miêu tả chuẩn xác thái độ vừa lý trí vừa quả quyết của cảnh sát Tào sau khi được trao nhiệm vụ truy tìm sự thật. Lần này, nhiều khán giả đã nhận ra anh.
Kèm theo đó là nhiều lời đồn đoán của cư dân mạng về đời tư của anh.
Năm 2018, Chu Nhất Vi nhận lời phỏng vấn chương trình “Lỗ Dự Hữu Ước”. Tại chương trình này, anh thảo luận quan điểm về diễn xuất, đồng thời thể hiện thái độ không hài lòng với những lời đồn đoán trên mạng: “Rõ ràng là tôi không có vấn đề gì, tại sao tôi phải chứng minh mình không có vấn đề gì? Khi nói về vợ mình, Chu Đan, theo quan điểm của anh: “Diễn xuất của cô ấy không đúng theo tiêu chuẩn của tôi”.
Thật không ngờ, lời phát biểu một lần nữa thổi bùng những lời đồn đoán. Mặc dù ở hậu trường phỏng vấn, Chu Đan còn cười chọc anh qua điện thoại, “Về sẽ xử anh ấy”, nhưng phần này một cách vô ý hay cố ý bị dân cư mạng hoàn toàn phớt lờ.
Hai năm trước, vào thời điểm Tuần báo Tin Tức Trung Quốc phỏng vấn Chu Nhất Vi, anh vẫn đang điều chỉnh nhận thức của mình về mối quan hệ giữa anh và công chúng, tìm cách tiêu hóa những tranh cãi xung quanh mình. Hai năm sau, Chu Nhất Vi đã có kết luận cho những suy nghĩ mâu thuẫn đó, đã thấu đáo hơn và quyết định nhìn theo hướng khác.
Lần này khi vào vai Katurian - tác giả cuốn tiểu thuyết “Chẩm Đầu Nhân”, trong quá trình tìm hiểu nội tâm của nhân vật, Chu Nhất Vi lại thấy nhân vật đang đối đầu với chính bản thân anh. Sự đối đầu này giúp anh một lần nữa khẳng định lại thái độ của mình về tính giới hạn của việc giải thích.
TÌM KIẾM KATURIAN
Trong vở kịch “Chẩm Đầu Nhân”, ba đứa trẻ trong thị trấn nhỏ lần lượt bị sát hại, hai thiệt mạng, một đang mất tích. Diễn biến tội ác hoàn toàn giống hệt tình tiết truyện Katurian viết. Trong phòng thẩm vấn, Katurian bị hai tay cảnh sát Ariel and Tupolski thẩm vấn dã man.
Chu Nhất Vi thích kịch bản “Chẩm Đầu Nhân”, một kịch bản có nhiều điều phải suy ngẫm và học hỏi. Ở phần thứ ba của vở kịch, tính cách nhân vật Katurian có sự thay đổi lớn so với hai phần trước, tuy nhiên vẫn phải đảm bảo được liên kết chặt chẽ trong nội dung và lời thoại, Chu Nhất Vi gọi quá trình này là trao đổi và thấu hiểu nhân vật (Lời người dịch: nguyên văn câu Chu Nhất Vi nói là: “Nhĩ lai ngã vãng đích đông tây”). Khi nói về quá trình tìm hiểu nhân vật, Chu Nhất Vi phân vân: “Có thể dùng cách gì để khắc họa sự tráo trở của nhân vật? Làm sao thể hiện được tâm lý sát nhân của Katurian vào lúc đó? Làm sao khiến hắn ta trông bình thường một cách thật thuyết phục? Tôi không dám khẳng định mình nắm bắt được hoàn toàn tâm lý nhân vật.”
Buổi tổng duyệt lần này đã là cho buổi trình diễn thứ năm, thoại vẫn là những câu đó, lịch biểu diễn đã xếp xong, nhưng Chu Nhất Vi vẫn đang tìm kiếm đáp án. Chính những điều mơ hồ là điểm hấp dẫn của diễn xuất, như Chu Nhất Vi nhận định, “Sự tinh tế của diễn xuất, hay mọi bí ẩn đều nằm ở đó”.
Tuy nhiên, khi vào vai tiểu thuyết gia Katurian, Chu Nhất Vi mới phát hiện ra những câu thoại anh không thể nhớ thường chính là những câu thoại khi Katurian đang cố gắng phân bua tranh cãi.
Katurian cứ mải miết giải thích. Điều này mâu thuẫn với cá tính của Chu Nhất Vi: nhất định không giải thích
Diễn viên nếu nhớ thoại và bám theo cốt truyện, nhân vật được thiết lập vững vàng. Nhưng với Chu Nhất Vi, anh không chỉ cố gắng hiểu nhân vật, mà còn so sánh bản thân với nhân vật, dùng chính tâm lý của mình để mở khóa từng hành vi, từng động cơ của nhân vật. Chỉ bằng cách này, anh mới tương đối hài lòng.
Katurian cố gắng biện bạch những câu chuyện hắn viết trên căn bản chỉ là sản phẩm văn học hư cấu, không thể xem là tiêu chuẩn để đánh giá sự thật.
Việc gì phải giải thích nhiều như thế? Giống như lột một củ hành, Chu Nhất Vi nỗ lực hiểu vấn đề từng lớp từng lớp một. Sau mỗi lần tập, anh lại lần lượt tháo gỡ từng khúc mắc trong kịch bản.
Một trong những khúc mắc chính là lúc Katurian bị chỉ chứng là kẻ sát nhân. Tay cảnh sát đồng ý giúp hắn, bản thân hắn cũng chấp nhận tuân thủ luật pháp. Nhưng tay cảnh sát cứ muốn kể Katurian nghe câu chuyện mình viết, còn đòi hắn phải bình luận. Khi trò chuyện với chúng tôi, Chu Nhất Vi chia sẻ cách anh giải mã phân cảnh này: “Dù sao thì tôi (ý chỉ nhân vật) cũng không sợ chết. Họ đã hứa sẽ bảo vệ tác phẩm của tôi. Chết tức là chết. Vấn đề là, họ vẫn muốn kể chuyện tôi nghe, tôi lại không thể lờ đi được.”
Hay một khúc mắc khác là trong những phân cảnh đầu tiên: Cảnh tranh cãi và Chu Nhất Vi thường xuyên không nhớ nổi thoại. “Tôi thường đi thẳng đến đoạn cuối, tôi vô thức bỏ qua đoạn giữa.”
Sao tôi lại quên thoại? Sau khi thảo luận vấn đề với diễn viên Ngô Tung, người cùng diễn cảnh này với anh, Chu Nhất Vi phát hiện: Trong lúc tranh luận, Katurian quên mất mình định làm gì, bị cảm xúc cuốn đi, điều này khơi nguồn cuộc cãi vã. Trên thực tế, Chu Nhất Vi hiếm khi tranh cãi với ai, vì thế anh vô thức bỏ qua phần này.
Katurian trong vở kịch lúc nào cũng giải thích: giải thích với tay cảnh sát thẩm vấn, đừng xem tình tiết trong truyện là chứng cứ tội ác, giải thích cho người anh nhược trí rằng tiểu thuyết không tượng trưng cho hiện thực.
“Tôi có thể hiểu được nhân vật Katurian, cách hắn suy nghĩ, khởi đầu và kết thúc tôi đều cảm nhận được, nhưng cách làm của hắn không phải cách làm của tôi.”
Phương pháp của tôi chính là: Việc nào có thể giải thích rõ được chứ? Sao lại có quá nhiều điều phải nói như thế?
CÀNG NÓI CHUYỆN CÀNG RẮC RỐI
Trong cuộc sống, Chu Nhất Vi không thích giải thích. Trong suốt một thời gian dài, anh chỉ muốn dùng tác phẩm chứng minh bản thân.
Khi mới bước vào nghiệp diễn xuất, anh từng nghi ngờ bản thân. Khi những ngờ vực qua đi, Chu Nhất Vi cảm thấy “đây là việc mình phải làm”: “Tôi vẫn cứ là tôi, không cần thay đổi. Nếu mọi người thấy tôi không ổn, tôi sẽ đi học hỏi. Tôi cũng sẽ đi tìm hiểu xem mọi người có thấy tôi ổn chưa, vì điều này tôi cũng sẽ đi học.”
Quá trình lý giải mỗi nhân vật cũng là quá trình Chu Nhất Vi hoài nghi, suy ngẫm và đúc kết kinh nghiệm. “Nhiều năm sau đó, tôi vẫn tự hỏi liệu mình có ổn chưa? Vẫn luôn hoài nghi như thế”. Lưu Xuyên trong “Thâm Lao Đại Ngục”, Thạc Phong Hòa Diệp trong “Hải Thượng Mục Vân Ký” đều để lại ấn tượng trong lòng khán giả, nhưng vẫn còn xa lắm mới đưa anh trở thành ngôi sao được công chúng biết đến.
Năm 2017 được xem là bước ngoặt trong sự nghiệp diễn xuất của Chu Nhất Vi. Dù do dự, nghi hoặc, anh vẫn tham gia chương trình “Sự Ra Đời Của Diễn Viên” theo lời khuyên của người bạn Quách Kính Phi. Nhiều vai diễn trước kia không được khán giả ghi nhận, giờ đây lại được nhớ đến qua chương trình thực tế.
Sự theo đuổi diễn xuất tự nó tạo nên sự đối kháng với hiện thực nền giải trí. Xuất hiện ở chương trình giải trí, bạn có thể bị chôn vùi, vô hình, thậm chí khán giả không biết đến sự tồn tại của bạn. Được nhìn nhận qua chương trình thực tế không phải là điều Chu Nhất Vi muốn. Anh bị mắc kẹt giữa hai thái cực, hình ảnh người diễn viên nhiều lý tưởng và một người khác muốn trèo cao đầy mặc cảm.
Trong “Lỗ Dự Hữu Ước”, anh thành thật nói về quan điểm diễn xuất của mình. Thật không ngờ lại bị dư luận cắt câu lấy nghĩa, tách khái niệm “đạo đức” ra khỏi ngữ cảnh văn học, nghệ thuật mà lý giải. Tôi muốn thảo luận về những vấn đề, công chúng lại muốn thảo luận về thái độ. Về chuyện này, anh cũng không muốn nhiều lời, thậm chí cảm thấy khó xử. Nhóm quan hệ công chúng có đề ra một số phương pháp giải quyết những tranh cãi trong dư luận, nhưng anh từ chối thực hiện.
Lúc trò chuyện cùng chúng tôi, anh chỉ tay về bức tranh treo ngoài sảnh: “Ví dụ như khi xem bức tranh vở ba lê này, có cái gì đó khang khác, nhưng những điều đó chỉ có những người tham gia biểu diễn mới thấy cụ thể được. Sự khác biệt rất nhỏ. Còn nữa, những chuyện đang bàn tới đâu phải chuyện của người khác, là chuyện của chính tôi. Giữa chúng tôi không tồn tại bất cứ hiểu lầm nào như dư luận bàn tán.”
“Tôi muốn thảo luận cho ra vấn đề. Chúng tôi đều cố gắng để người khác hiểu chúng tôi, chúng tôi là ai và lập trường là gì, nhưng liệu chúng tôi có thể làm gì. Có thể nói rõ không? Bạn không bao giờ nói rõ được đâu.” Chu Nhất Vi nói.
Sau này, anh cuối cùng cũng biết đây là chuyện không thể hiểu được. Anh chỉ có thể tự mình tìm cách. Anh tự mình tìm đáp án: “Tôi thường đùa rằng tôi không giỏi làm người ngoài cuộc quan sát, bạn có thể giải thích cho tôi, ý bạn là gì?”
Giờ đây khi phải đối diện với những tranh cãi không liên quan đến diễn xuất, Chu Nhất Vi rất cởi mở, không phải là anh không quan tâm, nhưng bởi vì bản thân anh đã kinh qua đủ những vướng mắc tâm lý. Dạo gần đây, anh cũng thảo luận cùng bạn bè: Làm gì thì không bị hiểu lầm? Hoặc bạn phải làm như thế thì mới không bị hiểu lầm? Kết quả là có nên để bị hiểu lầm hay không?
“Đừng nói gì cả, càng nói càng nhiều vấn đề. Ngay cả những người sống cùng nhau còn hiểu lầm nhau, huống hồ những người xa lạ, ngắm hoa trong sương, ngắm núi từ xa. Bạn thấy gì thì chính là thế. Giống nhau cả thôi. Ai có lý chứ? Tôi chỉ có thể suy nghĩ cởi mở như thế.”
Từ lâu Chu Nhất Vi đã ngừng quan tâm đến những bàn tán không liên quan đến công việc. Về diễn xuất, anh cũng đã tìm được mục tiêu và lý tưởng để hướng tới. Diễn xuất của Chu Nhất Vi trong “Trường An 12 Canh Giờ” và “Thượng Dương Phú” vẫn không để lại ấn tượng sâu sắc như trong chương trình “Sự Ra Đời Của Diễn Viên”. Khi nhận kịch bản, anh cũng nhận ra sự giới hạn của diễn xuất trong nghệ thuật đại chúng, chính vì vậy dù chưa thể làm hài lòng khán giả, anh vẫn muốn tiếp tục thử sức.
Mỗi lần xem lại những bộ phim nhựa kinh điển, anh lại tìm được linh cảm mới. Quan điểm thẩm mỹ của Chu Nhất Vi về văn học nghệ thuật dường như không đồng điệu với thời đại mà gắn liền với những tác phẩm kinh điển. Anh thường rơi vào những suy nghĩ phức tạp khi cảm nhận nghệ thuật mình theo đuổi mâu thuẫn với thời đại. Tìm về những tác phẩm cổ điển cũng là cách anh trốn tránh hiện thực: Mặc dù việc này vốn không thể giúp anh tìm được đáp án cho những vấn đề ở hiện tại, nhưng vẫn có thể khiến anh quên đi nhiều phiền muộn. Khi nói về việc này, Chu Nhất Vi nói: “Sinh mệnh hạn hẹp của tôi không thể chỉ thông qua những tàn tích còn lại trong thư viện của người khác để tìm hiểu thế giới.”
Khi Tuần Báo Tin Tức Trung Quốc hỏi anh: “Nếu bây giờ gặp phải những vấn đề như trước kia, anh có còn trả lời như vậy không?” Chu Nhất Vi không nói gì, chỉ đặt tay trái lên miệng ra hiệu “im lặng”, tay còn lại cũng ra hiệu “KHÔNG”.
Nguồn: Tuần Báo Tin Tức Trung Quốc